Teknolojinin hızlı gelişimi ile birlikte Kütüphanelerin yayın koleksiyonlarında hızlı değişimler yaşanmıştır. Kütüphaneler son yıllara kadar basılı eserleri hizmete sunarken özellikle web ve iletişim teknolojileri sayesinde e-dergi, e-kitap vb. elektronik kaynakları da koleksiyonlarında bulundurmakta ve hizmete sunmaktadır.

Örnek vermek gerekirse aşağıdaki grafite gözükeceği üzere Üniversitelerimizde bulunan e-kitap sayısı basılı kitapları kat be kat geçmiştir.

Üniversitelerimizde araştırma yapan akademisyenlerin bilgiye hızlı erişmesi ülke sanayini geliştirmekte ve dünya ile rekabet gücünü arttırmaktadır.

Üniversitelerimizin diğer ülke üniversiteleri ile rekabet edebilmesi için kaynak konusunda güçlü kütüphanelere ihtiyaç vardır. Kütüphanelerin kaynak konusunda zenginleşmesi içinde bütçelerinin uluslararası düzeyde olması gerekmektedir.

Özel bütçeleri devlet kurumlarının ( *Yükseköğretim Kurulu, Üniversiteler ve Yüksek Teknoloji Enstitüleri, TÜBİTAK vb.) Yayın Alımları harcamalarını incelediğimizde;

*5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu (II) Sayılı Cetvel

2017 yılına “Basılı Kaynaklara 18.161.000 TL” harcanmış “Elektronik Ortamda Yayınlara ise 114.119.000 TL” bütçeden ödeme yapılmıştır.

Elektronik kaynak alımlarının %99’u yurtdışından alınmakta olup ödemeleri döviz ile yapılmaktadır. Ülkemizdeki üniversite sayısındaki artış hesaba katıldığına Kütüphanelerin bütçelerinde döviz cinsi açısından çok büyük artışlar yaşanmamıştır.

Elektronik Kaynak Ödemlerinde KDV Ödenmesi

Elektronik kaynakların %99’u yurtdışındaki firmalardan alınmaktadır. Firmaların Türkiye de ofisleri bulunmamaktadır. Faturalar firmaların yurtdışı ofislerinden gönderilmekte olup ödemler döviz ile yine yurtdışına yapılmaktadır.

3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu 9. Maddesi gereği “Türkiye’de ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmayanlar tarafından katma değer vergisi mükellefi olmayan gerçek kişilere elektronik ortamda sunulan hizmetlere ilişkin katma değer vergisi, bu hizmeti sunanlar tarafından beyan edilip ödenir.”

İlgili kanun gereği Üniversiteler ve diğer kurumlar KDV oranlarını kendileri ödemektedir. Elektronik kaynak ödemelerinde KDV %1 ile %18 arasında hesaplanmakta olup Kütüphane bütçelerini olumsuz yönde etkilemiştir.

Döviz kurlarındaki aşırı dalgalanma ile birlikte KDV uygulaması Kütüphanelerin ve dolayısıyla kurumların yayın bütçelerini olumsuz yönde etkilemekte olup bilgi kaynaklarına erişimin önünde engel olmaktadır.

Ülkemiz bilim, teknoloji ve sanayisinin gelişmiş ülkeler ile rekabet edebilmesi için araştırma kurumlarının bilgiye hızlı ulaşması önem arz etmektedir. Kütüphanelerin yayın koleksiyonlarının zengin olabilmesi için KDV uygulamasının kaldırılması gerekmektedir.

Güncel KDV Oranları Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Kararın 1. ve 2. sayılı listeleri gereği elektronik dergi, kitap ve diğer elektronik kaynakların Katma Değer Vergisini (KDV) kütüphaneler kendi bütçelerinden ödemektedir.

Kütüphanelerin Yurtdışı merkezli firmalardan aldıkları Elektronik Kaynaklara ödenen Katma Değer Vergisine muafiyet getirilmesi ülkemiz bilimi açısından önem arz etmektedir.

Saygılarımla…

Kaynak: https://ihalekutuphane.com/2018/07/19/universitelerin-elektronik-kaynak-odemelerinde-kdv-muafiyeti-getirilmesi/