Merhabalar,

Beni en çok dertlendiren ve düşündüren konulardan biride  milli kaynaklarımızın etkili ve ekonomik kullanılamıyor olması.  Elektronik kaynakların pazarlık süreçleri, kurumlara göre değişen fiyat politikaları ve öngörülemeyen riskler.

Daha önceki yazılarımda bolca paylaşmıştım. Elektronik kaynakların satın alma  ve ödeme süreçlerinde bir yığın risk barındırmakta.

Elektronik Kaynakların Alım Süreçlerinde Ne Tür Riskler Var?

• Konsorsiyum harici alınan elektronik kaynakların fiyat modelleri sır gibi saklanıyor. Örneğin A üniversitesi 15.000 USD öderken pazarlığı iyi yapan B üniversitesi 10.000 USD ödeyerek aynı veritabanını alabiliyor. Sayıştay diyelim ki bu durumu fark etti. İlk soracağı soru neden yeterince fiyat araştırması yapmadın ya da neden kamu zararına neden oldun ?
• Veritabanı fiyatları belirlenirken çok fazla faktör var. Kullanıcı sayısı, kullanım istatistiği vb. bizi denetleyenler bu durumu da pek anlamıyorlar. Onlara suç bulmamak gerekiyor hala bende bazı şeyleri anlamıyorum. Buradan da özellikle iç denetimlerde sorgular açılabilir.
• KDV oranlarındaki farklı anlamalar, eksik veya fazla KDV ödemek de Üniversite çalışanlarını zor duruma düşürecek konulardan biri.
• Standartlara veya ülkemiz mevzuatına uymayan lisans anlaşmaları ve dokümanlar.
• Liste daha uzayıp gidebilir.

Önerim: “Elektronik Kaynaklar Sağlama Ofisi”Kurulması 

• Devlet sistemimizde örnek ofisler var. Örneğin DMO – Devlet Malzeme Ofisi
• Elektronik Kaynaklar Sağlama Ofisinin kurulması çoğu yasal sorunu ortadan kaldıracak.
• Üniversiteler Elektronik kaynakların alım  ve ödeme süreçlerinde daha az emek verecektir.
• Pazarlığı “Elektronik Kaynaklar Sağlama Ofisi” yapacak ve üniversiteler ödemeyi bu ofise yapacaktır.
• Lisans sözleşmeleri tek taraflı olmayacak milli menfaatlerde korunacaktır.
• Elektronik Kaynaklar Sağlama Ofisi abone olunan veritabanlarının içerik ve kaynaklarının yönetilmesine dair yazılımlar geliştirebilir
• Veritabanı firmaları iflas ettiğinde veya herhangi bir ambargo sonrası arşiv haklarımız ne olacak bunu kimse bilmiyor. En azından Elektronik Kaynaklar Sağlama Ofisi bu konularda çözüm üretebilir.

Listeyi kısa tuttum bu konuda çok şey yazılabilir. Ulusal ve milli çıkarlarımız gereği bütçelerin etkin ve ekonomik kullanılması için Elektronik Kaynaklar Sağlama Ofisine ihtiyacımız var. Bu konuda biz kütüphanecilere ve meslek örgütlerine çok iş düşmektedir.

Saygılarımla.

Kaynak