[avatar user=”cemozel” /]
Cem ÖZEL
Kullanıcı Hizmetleri Müdürü/Sabancı Üniversitesi Bilgi Merkezi

İnsan mesleğini sevince, üzerinde düşünme fırsatı da buluyor. Uzun düşünüş evresinden sonra kafasındakileri pratiğe de dökünce ortaya bazı gerçeklikler çıkıyor. Bu sayede daha önceden farketmediğim bir konuyu sizinle paylaşmak isterim.

Meşhur indeksimiz LISA (Library and Information Science Abstract)’yı bilmeyen yoktur. Özellikle tez yazan BBY öğrencilerimizin literatür taraması yapmak için kapısını çalması gereken başat kaynaklardan biridir. Alanımızla ilgili dergileri indeksler. Konunuzla ilgili neler yazılmış diye araştırmanıza başlamadan önce bu indeksi bir tararsınız.

Çok sonra Lista çıkınca şöyle düşünmüştüm. LISA kendini yeniledi Lista oldu. Lista’nın açılımı da şu: Library, Information Science & Technology Abstracts. Haksız da sayılmam sanırım. Açılımlarına baktığımızda Lista, içine bir “Technology” terimini sokmuş. Meğer ikisi farklı iki indeksmiş. İndekslediği yayınlar arasında aynı olanlar da var farklı olanlar da. İki başlı bir indeks gibi olmuş. Merak ediyorum acaba bölüm hocaları öğrencilere hangi indeksi taramalarını söylüyor. Bir kullanıcı gözüyle baktığımda kafa karıştırmıyor değil. LISA mı Lista mı tartışmasını size bırakırken, başka bir konuya el atmak istiyorum.

Mesleğimiz içinde bazı konular var ki sadece bizi değil birçok alanı ilgilendiriyor. Örneğin bibliyometrik analiz konusu. Malzeme bilimcisinden tutun da tıp alanına kadar oldukça geniş bir yelpazede bir ilgi var. Literatürde de gerekli ilgiyi üzerine çeken ve bilim dünyasında da genel kabul gören H indeksini bile bir fizikçi buldu. Hal böyleyken şunu ifade etmek istiyorum. LISA, sadece dergileri indekslememeli. Konferans bildirilerini de içermeli hatta her iki kaynaktan bağımsız olarak doğrudan tek tek makale ve bildirileri indekslemeli. Ne demek istediğimi birçok örnekle önünüze koyabilirim; ama arasından cımbızla bir tanesini çekmek bile yeterli olacaktır. Literatürde “bibliometric analysis” diye bir tarama yapsanız şöyle bir makaleyle karşılaşabilirsiniz. Makalenin başlığı “Citation analysis: Maintenance of h-index and use of e-index”dir. Bizim alanımızla ilgili bir makale olduğu su götürmez; ama gelin görün ki yayınlandığı derginin adı “Biomedical and Biophysical Research Communications”dır. Şimdi bu derginin LISA’da yer almadığını hepimiz tahmin edebiliriz.

Gördüğünüz üzere bizim alanımız disiplinlerarası özelliği de taşıdığı için “meslek dışı”ndan araştırmacılar “meslek dışı” dergilerde “meslek içi” yazılar yazabiliyorlar. Dolayısıyla sevgili LISA’nın doğrudan konuyla ilgili makale ya da bildiri indekslemesi daha faydalı olabilir diye düşünüyorum.

Aslında bu konu sadece bizim alanımızı değil diğer meslek gruplarının özelinde hazırlanan indeksler için de geçerli; çünkü artık bilimler, çok daha iç içe geçmiş durumda. Kimseye de “Sakın bizim alanımıza burnunu sokma” diyemeyeceğimize göre isteyen istediği konuyu çalışabilir. Yapılması gereken şey dergi ve bildiri kitaplarından bağımsız hareket ederek yani bir anlamda bütünü parçalayarak içindekiler bölümüne yoğunlaşıp onları indekslemektir. Makalenin konusu bizi ilgilendiriyorsa, dergisine ya da genel anlamda kaynağına bakılmaksızın indeklemesi daha anlamlı olacaktır. Teknik anlamda bunun yapılabilmesi mümkün olursa da tadından yenmez.