2020 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda Kütüphanelere dair açıklamalar

2020 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı 4 Kasım’da Resmi Gazete’de yayınlandı. Yıllık program incelendiğinde Kütüphane verilerine dair bilgiler aşağıdaki gibi derlenmiştir.

2.3.9. Kültür ve Sanat

a) Mevcut Durum

Kültür merkezi, müze, kütüphane, tiyatro salonu gibi kültürel altyapı unsurları nicelik olarak artmıştır. Ekim 2019 itibarıyla 114 kültür merkezi, 1.162 halk, çocuk ve edebiyat müze kütüphanesi, 200 Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı müze, 251 özel müze, 22 adet yazma eser kütüphanesi, 783 tiyatro salonu, 11 opera-bale salonu, 2.858 sinema salonu hizmet vermektedir. Nicelikte görünen bu gelişmelerle birlikte kültürel altyapı unsurlarının mimarî, işletme modeli, fiziki büyüklük planlaması ve alanın verimli kullanımı açısından yeniden değerlendirilmesi ihtiyacı devam etmektedir.

TABLO II: 66- Kültürel Altyapı İstatistikleri

Kütüphane Sayısı-Halk Kütüphaneleri

2005	2010	2015	2016	2017	2018
1 144	1 136	1 130	1 137	1 146	1 162

Okuma kültürünün geliştirilmesi amacına yönelik olarak, halk kütüphaneleri yeni bir konsept dâhilinde daha kullanıcı dostu olacak şekilde inşa edilmekte olup mevcut kütüphanelerin de aynı anlayış çerçevesinde rehabilite edilmesi sağlanmaktadır. Bu bağlamda 2019 yılı sonuna kadar 150’den fazla çocuk ve halk kütüphanesi yeni bir konseptle yapılandırılmış olacaktır. Proje ile yapılan yenileme çalışması neticesinde, söz konusu kütüphanelerin toplumsal imajları açısından önemli bir mesafe alınmış; üye sayıları önemli ölçüde artmış ve kullanıcı profili değişmiştir. Bunun yanı sıra gezici kütüphane sayısı 57’ye, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından okullarda oluşturulan Zenginleştirilmiş Kütüphanelerin (Z-kütüphane) sayısı ise 1.583’e ulaşmıştır. Ayrıca DAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı tarafından 2016-2018 yılları arasında 112 semt kütüphanesi kurulmuş, bunlar bilhassa dezavantajlı bölgelerde çocuk ve gençler için bir cazibe alanı olmuştur. Ancak okuma kültürünün yaygın hale getirilmesi, bu alandaki hizmetlerin verim ve etkinliğinin artırılabilmesi için bahse konu kütüphaneler arasındaki işbirliği ve eş güdümü sağlayacak bir ağ kurulmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu entegrasyonun sağlanmasıyla şehirlerde kütüphanelerin üçüncü mekân olarak insan hayatındaki yeri güçlenecek, okuma becerisi ve kültürü bilgi edinmenin temel kaynağı olacaktır.

c) Politika ve Tedbirler

Kültür ve sanata erişim ve katılım olanakları artırılacaktır. (Kalkınma Planı p.633)

Tedbir 633.1. Kültür ve sanatın bir yaşam alışkanlığı olarak gelişmesi için erken yaşlardan itibaren kültür ve sanat eğitimi verilecektir.	Milli Eğitim Bakanlığı (S), Kültür ve Turizm Bakanlığı, Üniversiteler	1. Kültür ve sanat alanına ilişkin seçmeli derslerin bu alanda teorik ve pratik bilgiyi kazandırması sağlanacaktır. 2. Tasarım-Beceri Atölyelerinde ve mesleki eğitimde bu alanların yeri artırılacaktır.
Tedbir 633.2. Okuma kültürünün oluşturulması ve yaygınlaştırılması amacıyla kütüphanecilik hizmetleri geliştirilecek, kütüphaneler bu alandaki yeni teknolojiler ve yönetim yaklaşımlarından da istifade edilerek mekânsal ve işlevsel olarak yeniden yapılandırılacaktır.	Kültür ve Turizm Bakanlığı (S), Yerel Yönetimler, STK’lar	1. 30 kütüphanenin mekânsal ve işlevsel olarak yeniden yapılandırılması sağlanacaktır. 2. 200 Z-kütüphane kurulacaktır. 3. 25 semt kütüphanesi kurulacaktır. 4. Beş halk kütüphanesi hizmete açılacaktır. 5. Farklı kurumların uhdesinde bulunan kütüphaneler arasında entegrasyon sağlanmasına yönelik çalışmalara başlanacaktır
Tedbir 633.3. Gezici kütüphane sayısı artırılacaktır.	Kültür ve Turizm Bakanlığı (S), Yerel Yönetimler, Üniversiteler, STK’lar	1. Beş gezici kütüphane hizmete alınacaktır.

Kitap ve süreli yayın yayımcılığı alanlarının geliştirilmesine yönelik faaliyetler desteklenecektir. (Kalkınma Planı p.644)

Tedbir 644.1. Elektronik yayınlar da dâhil olmak üzere yayıncılık faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik ArGe çalışmaları desteklenecektir.	Kültür ve Turizm Bakanlığı (S), Hazine ve Maliye Bakanlığı	1. Yayıncılık sektöründeki yenilikçi iş modelleri ve teknoloji temelli Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi için çalışmalara başlanacaktır.
Tedbir 644.2. Nitelikli kültürel yayınlara daha fazla sayıda okurun ulaşımını temin etmek üzere e-kitap formatında daha fazla sayıda eserin kamu yayını olması sağlanacaktır.	Kültür ve Turizm Bakanlığı (S)	1.Türk Klasik Eserlerinin Dijital Ortama Aktarılması Projesi kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı internet sitesindeki e-kitap sayısı 200’e çıkarılacak ve e-kitaplar daha fonksiyonel ve kullanıcı dostu hale getirilecektir
Tedbir 633.3. Gezici kütüphane sayısı artırılacaktır.	Kültür ve Turizm Bakanlığı (S), Yerel Yönetimler, Üniversiteler, STK’lar	1. Beş gezici kütüphane hizmete alınacaktır.