[avatar user=”cemozel” /]
Cem ÖZEL
Kullanıcı Hizmetleri Yöneticisi/Sabancı Üniversitesi Bilgi Merkezi

G20 ülkelerinin bilimsel performansını merak ettiniz mi hiç?

Bugün rüyamda G20 ülkelerinin bilimsel yayınlarını konu edinen bir sunum yapıyordum. Rüyaya bakın; millet kışsa güzel sayfiye yerleri, yazsa serin yaylalar görür, bize de G20’nin bilimsel alanda ne halt ettikleri düştü. Kaderde varsa bilimsel çalışmalarla ilgili bilgiler düzmek neye yarar üzülmek.

Konuyla ilgili bir çalışma yaptım. Açıkçası hiç bu kadar kolay erişeceğim aklıma gelmezdi. Scival üzerinden G20 ülkelerinin bilimsel verileri zaten karşımdaydı. Armut piş ağzıma düş tadında.

2015-2018 yılları arasında G20 ülkeleri toplamda 8 milyon 914 bin 125 yayın üretmiş. Bunu 20’ye böldüğümüzde ortalama her bir ülke 445.706 yayın üretmiş görünüyor; ama gerçek bu değil tabii ki.

Biliyorsunuz G20’de biz de varız. Dolayısıyla züğürt tesellisi kıvamında ilk 20’ye girdik diyebiliriz. Türkiye 2015-2018 arasında bilimsel çıktı konusunda G20 ülkeleri arasında 176.320 yayın sayısıyla 14. sırada yer alıyor. Yani yukarıdaki ortalamanın hayli altında. Bunun da en büyük sebebi 2 milyonu geçen yayın sayısına sahip ülkelerin varlığı.

Birinci sırada Amerika Birleşik Devletleri var. Hemen arkasından sizce kim geliyor? Tahmin edeniniz var mı? Hani birçok şeyin altında “Made in China” yazıyor ya, işte orası. Neredeyse yakalamak üzere ABD’yi. Bence yakında da geçecek gibi. Bunun nedenlerinin başında Çin’in önlenemez yükselişi geliyor. Çin, bu önlenemez yükselişini, sadece ekonomiye değil bilime verdiği öneme de borçlu. Yakında geçeceğinin habercisi olarak yazar sayısının ABD’deki yazar sayısını geçmiş olmasını da gösterebiliriz.  Sadece bu iki ülke 2 milyondan fazla yayın üretmiş bu bahsettiğim yıllar içinde. Yanlış anlaşılmasın, her biri 2 milyondan fazla. Ondan sonra gelenler 1 milyonun altında kalıyor. Aldıkları atıf sayısına bakacak olursak, ABD şimdilik Çin’i solda sıfır bırakıyor. (Solda sıfır mı? Çocukken kullandığımız bir tabirdi. Nereden de aklıma geldi şimdi!) Aman neyse ne. Bu kadar dedikodu yeter. Zenginin malı züğürdün çenesini yorarmış. Biz kendimize bakalım.

Dedik ya Türkiye yayın üretim sayısı bakımından 14. sırada yer almaktadır; ama Suudi Arabistan 17. sırada yer almasına rağmen ve üstelik daha az yazarla bizden daha fazla atıf almış görünüyor. Şapkamızı önümüze alıp biraz düşünmemiz gerekiyor.

Dedikodu yapmayalım dedim; ama dedikodu yapılmayacak gibi de değil. Mesela bu listede Hindistan’ı, yayın üretimi bakımından listenin 5. sırasında görüyoruz.

Bir zamanların iki kutuplu dünyasındaki diğer kutupta yer alan Ruslar 12. sırada. Onlara da şapkalarını önlerine alıp düşünmelerini tavsiye ediyoruz.

En az yayın üreten ülke Arjantin olarak görünüyor; ama en az atıf alan ülke ise Endonezya.

Üçüncü bir dünya savaşı çıkacaksa, temennimiz o dur ki bilimsel bir savaş olsun. Kan akmayan bir savaş. Alın teriyle her bir bilimsel yayının üretildiği bir savaş olsun. İyi olan kazansın diyelim.

Bu listede ülkelerin bayrakları da gösterilmiş. Şu bir gerçek ki bayrağı en güzel ülke Türkiye görünüyor. Şu güzelim bayrağın hatrına el ele verip şu sayıların altını üstüne getirelim.