Sultanbeyli Belediyesince yayımlanan ”Evvel Zaman İçinde Çocuk Dergileri: 1869-1928 Yılları Arasında Yayımlanan Osmanlıca Çocuk Dergileri” kitabı için Tanzimat ve Meşrutiyet dönemleri ile Cumhuriyetin ilk dönemlerindeki 54 dergi tarandı.Kitabın yazarı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü Nail Bayraktar Halk ve Çocuk Kütüphanesi Sorumlusu Ayşe Kasap, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çalıştığı kurumun bir halk çocuk kütüphanesi olması ve edebiyata ilgi duymasının bu kitabın hazırlanmasında teşvik edici bir unsur olduğunu belirtti.

Kütüphaneye gelenlerin yüzde 60’a yakınını çocukların oluşturduğunu dile getiren Kasap, geçmiş dönemlerde yayımlanan çocuk dergileri konusunda Türkiye’de çok az çalışmanın yapıldığını, bu alanda eksiklik bulunması nedeniyle böyle bir sergi ve kitap hazırlamaya karar verdiğini ifade etti.

Kasap, bu amaçla, 3 ay süresince çeşitli kütüphanelerden koleksiyonlar taranıp bu alanda yayımlanan 54 dergiye ulaşıldığını kaydederek, bu çalışma sonucunda toparladığı görsel ve bilgileri Sultanbeyli Belediyesinin desteğiyle ”Evvel Zaman İçinde Çocuk Dergileri: 1869-1928 Yılları Arasında Yayımlanan Osmanlıca Çocuk Dergileri’ adı altında bu ay yayımlandığını anlattı.

Türkiye’de çocuk dergilerinin uzun geçmişine ve önemine karşın bugüne değin araştırma ve inceleme konusu olmadığını, araştırmacıların pek ilgisini çekmediğini söyleyen Kasap, ”Bu anlamda kitap, görsellik ve sergiyle desteklenmesi anlamında Türkiye’de bir ilk” dedi.

Kitap ile birlikte aynı adı taşıyan ve içerisinde dergilerin görsel malzemesinin bulunduğu bir serginin de aynı tarihte açıldığını kaydeden Kasap, serginin başka belediyeler tarafından da ileri tarihlerde sergileneceğini, Eskişehir’deki Odunpazarı Belediyesinin, 23 Nisan Ulusal Eğemenlik ve Çocuk Bayramı’nda, eserleri, kentte sanatseverlerin beğenisine sunmak istediğini söyledi.

-”Dergiler profesyonel insanlar tarafından hazırlanmalı”-

Türkiye’de çocuk dergiciliğinin doğuşunun Tanzimat ile birlikte hız kazanan sosyal değişimin bir devamı niteliğinde olduğunu dile getiren Kasap, genel olarak o dönem çocuk dergilerine bakıldığında bilginin ağırlıklı olduğunun göze çarptığını, çocukların eğitimi ve terbiyesinin esas alındığını kaydetti.

Kasap, Tanzimat ve Meşrutiyet dönemi dergilerinde işlenen konuların terbiye, ahlak, eğitim gibi konular, hikayeler, karikatürler, fıkralar, çocuk şiirleri, masallar, çocuklar için yazılmış tiyatro eserleri, çeviri metinler, sağlık, spor ve izcilik, bilmeceler, hayvan tanıtımları, Osmanlı ve Avrupa basını hakkında bilgiler, yeni bilimsel ve teknik gelişmeler, keşifler, tarih, geometri, coğrafya bilgileri ve özlü sözler, İstanbul ve semtleri, tarihi yapılar ve dünya ülkelerinden şehirler, Avrupa medeniyetine ait bilgilere yer verildiğini anlattı.

Cumhuriyetin ilanı olan 1923’ten sonra ise dergilerin ağırlıklı olarak yeni kurulan devletin benimsediği laiklik, batılılaşma ve inkilapların savunuculuğu gibi bilgilerin aşılanması ve öğretilmesinin amaçlandığını tespit ettiklerini ifade etti.

Kasa, ”Günümüzde ise aşırı derecede görselliğe önem veriliyor. Çocuklar sanal dünyaya teşvik ediliyor. Çünkü ticari amaç hedef olarak alınıyor. Piyasada bazı bilgilendirici dergiler olmasına rağmen, genel olarak görsel amaçlı yayınlar yapılıyor. Çocuk dergilerinde içeriğin de zengin tutulması gerekmektedir. Dergiler, profesyonel insanlar tarafından hazırlanmalı” diye konuştu.

Kaynak: http://www.zaman.com.tr